Dagur Eggertsson og félagar í meirihluta borgarstjórnar Reykjavíkur urðu við óskum Sjálfstæðisflokksins um að fá að þétta byggð hressilega á lóð sinni við Háaleitisbraut 1, þar sem Valhöll stendur. Breyta þurfti deiliskipulagi og var það gert. Borgarfulltrúar Sjálfstæðisflokksins hafa um árabil ólmast vegna stefnu meirihlutans um þéttingu byggðar. Svo skemmtilega vill til að eftir að borgin heimilaði stórfellda þéttingu byggðar við Valhöll, sem hefur leitt til lóðasölu sem skilað hefur flokknum nær 600 milljónum króna, þá hættu borgarfulltrúarnir að gagnrýna stefnu meirihlutans um þéttingu byggðar. Kemur ekki á óvart en er vitanlega broslegt – nánast hallærislegt.
Með þessum ráðstöfunum hefur fjárhagur Sjálfstæðisflokksins verið styrktur með þeim hætti að hann mun geta yfirkeyrt alla andstæðinga sína með auglýsingum og áróðri í næstu kosningum. Allir aðrir flokkar eru blankir, flestir reknir með tapi og sumir skuldum vafðir. Það verður því athyglisvert að fylgjast með því hvernig Sjálfstæðisflokkurinn fer með þessa sjóði sína þegar kemur að kosningum. Víst er að hann mun reyna að rétta hlut sinn en samkvæmt öllum skoðanakönnunum hefur hann tapað miklu fylgi og forystumenn flokksins – eins og reyndar allrar ríkisstjórnarinnar – eru rúnir trausti. Óvíst er að gríðarlegt auglýsingaskrum og áróðursherferðir muni bjarga flokknum, en varla mun það skaða.
Vegna þess hvernig Sjálfstæðisflokkurinn virðist nú hafa fulla vasa af peningum má ætla að Landsbankinn noti tækifærið og láti flokkinn greiða upp lán sem hann hefur haft þar um árabil á alveg einstökum kjörum. Samkvæmt upplýsingum sem ekki er ástæða til að rengja hefur flokkurinn skuldað Landsbankanum 300 milljón króna lán um árabil. Lánið er óverðtryggt og ber fasta 5 prósent vexti á ári. Engum standa slík kjör til boða. Bankinn ætti að nota tækifærið og láta greiða þetta lán upp áður en farið verður fram á opinbera rannsókn á tilurð lánsins sem er vægast sagt óeðlileg. Hverjir bera ábyrgð á þessari einkennilegu og siðlausu lánveitingu?
Heimildin skýrði frá þeim miklu tekjum sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur haft af umræddri lóðasölu. Blaðið birti einnig ítarlegt viðtal við Dag Eggertsson, fráfarandi borgarstjóra. Þar kemur margt merkilegt fram. Meðal annars það sem hann hefur ekki fengist til að segja áður að hugur hans gæti staðið til framboðs til Alþingis. Það þarf ekki að koma á óvart og yrði enn til að styrkja ásýnd Samfylkingarinnar. Taki Dagur sæti á Alþingi eftir næstu kosningar – sem gætu orðið á þessu ári – og Samfylkingin leiði ríkisstjórn, þyrfti ekki að koma á óvart þó að hann yrði beðinn um að taka við sem ráðherra heilbrigðismála og yrði þá fyrsti læknismenntaði maðurinn sem gegndi því mikilvæga hlutverki.
Í viðtalinu við Heimildina fer Dagur yfir tíu ára feril sinn í starfi borgarstjóra og rökstyður prýðilega þá stefnu sem fylgt hefur verið. Hann svarar ýmsum ávirðingum og beinlínis rógi sem haldið hefur verið uppi allan tímann af Morgunblaðinu og ýmsum borgarfulltrúum minnihlutans sem hafa komið og farið og yfirleitt enst stutt og illa. Einkum hafa þetta verið borgarfulltrúar frá Sjálfstæðisflokki en einnig frá Flokki fólksins, Sósíalistum og nú síðast Vinstri grænum. Dagur hefur myndað meirihluta fjórum sinnum með mismunandi flokkum þar sem starfað hefur verið af heilindum og í góðri trú. Það er eitthvað annað en nú blasir við kjósendum á vettvangi ríkisstjórnarinnar þar sem hver höndin er upp á móti annarri og stjórnarliðar virðast vera tilbúnir með rýtingana í bakið hver á öðrum.
Dagur gerir að umtalsefni hvernig sjálfstæðismenn hafi stöðugt reynt að halda því fram að fjárhagur borgarinnar væri slæmur og stjórnleysi ríkjandi. Þetta hrekur hann allt saman með tölum og hlutföllum sem eru mun betri hjá borginni en í öllum nágrannasveitarfélögunum sem stýrt er af sjálfstæðismönnum. Þessi áróður hefur staðið yfir linnulaust á annan áratug og virðist engan enda ætla að taka. Síðasta dæmið er grein eftir Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson, fyrrum borgarstjóra, sem birtist í Morgunblaðinu sl. föstudag undir fyrirsögninni óstjórn og stöðug skuldasöfnun. Hún er algerlega sambærileg við fjölda greina sem hann hefur birt á seinni árum og eru meira og minna alveg eins og ekki í neinum tengslum við raunveruleikann.
Í viðtalinu við Heimildina nefnir Dagur merkilegar staðreyndir varðandi stjórnsýslu sjálfstæðismanna þegar þeir náðu síðast að láta til sín taka. Hann nefnir þar sem dæmi þegar borgin seldi eignarhlut sinn í Landsvirkjun í borgarstjóratíð Vilhjálms Þ., en í meirihlutanum með honum voru m.a. Hanna Birna, Gísli Marteinn, Þorbjörg Vigfúsdóttir og Kjartan Magnússon frá Sjálfstæðisflokki og svo Björn Ingi Hrafnsson frá Framsókn. Dagur segir að salan á eignarhlut borgarinnar í Landsvirkjun sé versta viðskiptaákvörðun borgarinnar. Orðrétt segir í viðtalinu: „Það er ljóst að sú ákvörðun, þegar meirihluti Sjálfstæðisflokks og Framsóknar ákvað að selja 46 prósent hlut í Landsvirkjun fyrir 27 milljarða króna á þávirði, um 66 milljarðar króna á núvirði, situr mikið í Degi. Ef borgin ætti enn hlut sinn má ætla að hún hefði fengið um 15 milljarða króna í arðgreiðslur á síðustu tveimur árum.”
Allir sem fylgjast með viðskiptum og virði fyrirtækja á mörkuðum vita að virði Landsvirkjunar, miðað við eignir og afkomu, er ekki undir 1.000 milljörðum króna og þess vegna nær 2.000 milljörðum eins og staðan er nú. Því er ljóst að þeir sem seldu hlut borgarinnar árið 2007 fyrir smánarfjárhæð ættu sennilega að hafa hægt um sig þegar kemur að rökræðum um fjárhag og stjórnsýslu Reykjavíkurborgar.
- Ólafur Arnarson
