Heiðar Guðjónsson, fráfarandi forstjóri Sýnar, segir að til að stuðla að því að markaðurinn geti sinnt verðmætasköpun þá þurfi stjórnvöld að viðurkenna að þeirra hlutverk sé að skapa sanngjarnt samkeppnisumhverfi.
Þetta segir Heiðar í hlaðvarpsþættinum Ein pæling en Viðskiptablaðið greinir frá.
„Það voru ýmsir eins og Kristrún Frostadóttir, sem er hagfræðingur, að kalla eftir því að í upphafi heimsfaraldursins yrði ríkisstarfsmönnum fjölgað. Hvað átti síðan að gera þegar heimsfaraldurinn gekk yfir, reka þá alla? Hvað áttu þeir þá að gera?“ spyr Heiðar.
Hann segir síðan að það sé ekkert jafn varanlegt og tímabundin ríkisúrræði.
Kristrún,sem bauð sig fram til formanns Samfylkingarinnar í síðustu viku, vildi fara í niðurskurðaraðgerðir á meðan á faraldrinum stóð og hefur ítrekað gangrýnt Seðlabankann fyrir að fara ekki öflugri sértækari aðgerðir.
„Síðan gengur heimsfaraldurinn yfir og þá er Kristrún enn þá að tala um það að þetta hefði átt að vera lausnin frekar en að lækka vexti. Þetta er gjörsamlega galið vegna þess að auka neyslu – svona keynesísk hugmyndafræði að viðhalda neyslustigi - er náttúrulega bara þvæla. Þetta er eins og að pissa í skóinn sinn,“ segir Heiðar.
Heiðar minnist þess að hafa alist upp í Svíþjóð í þættinum og unnið í viðskiptaráðinu í Gautaborg árið 1995. Ríkisútgjöld í Svíþjóð hafi verið aukin verulega á þessum tímum. Svíar hafi þá verið í góðri stöðu hvað innviði varðar. Þeir hafi m.a. átt stærstu stálnámu Evrópu í Kiruna og fjölda iðnfyrirtækja sem hjálpuðu til við að endurbyggja Evrópu eftir seinni heimsstyrjöldina og nutu góðs af. Heiðar segir Svía því hafa getað leikið sér með sósíalískar hugmyndir en þær hafi á endanum beðið skipbrot.
„Það var frægt þegar Astrid Lindgren, sem er einn af mínum uppáhalds rithöfundum, borgaði 105% af launum sínum eitt árið í skatta og skrifaði þá grein í blaðið – fyrsta skiptið sem hún skrifaði svona aðsenda grein – og spurði bara ‚hvert er þetta komið?‘. Þá vaknaði svolítið sænska þjóðin. Svo er það Göran Persson og sósíaldemókratarnir sem voru búnir að reka þetta kerfi í þrot. Sænska bankakerfið fór alveg á hliðina 1992-1994.
Þá neyddust þeir bara til að vinda ofan af þessu. Þeir áttuðu sig á því að það eru ákveðin takmörk fyrir því hvað ríkisútgjöld geta verið mikil. Hvað þáttur hins opinbera í kerfinu getur verið mikill án þess að það fari að bitna verulega á kerfinu.“
Heiðar segir sögu sömu sé að segja um Kanada á þessum árum og þar hafi að lokum einnig þurft að vinda ofan af ríkisútgjöldum.
„Það er fróðlegt, því þú ert að tala um að einhverjir Keynesistar eru alltaf að verja frekari ríkisútgjöld og bera það fyrir sig að það sé einstæð móðir sem er að borða graut í hvert mál. Það verða bara enn þá fleiri einstæðar mæður að borða graut í hvert mál ef hugmyndir þeirra fengju fram að ganga.“
Hægt er að hlusta á viðtalið hér að neðan og lesa frétt Viðskiptablaðsins.